مهمانان محترم در مورد برنامه‌های کتابخوانی و فعالیت‌های کتابخانه‌های آموزشگاهی در سطح شهرستان کاشمر صحبت نمودند. این خانواده کتابخانه‌ساز که توانسته‌اند تأثیرات خوبی بر سطح کتابخانه‌های منطقه خود داشته باشند، نکات زیر را در میان صحبت‌هایشان متذکر شدند:
– انجام بازدید از کتابخانه‌های مختلف در مدارس؛ تقریباً در همۀ مدارس مسئولیت ادارۀ کتابخانه با مربی پرورشی است. معمولاً بدترین جای مدرسه برای کتابخانه انتخاب می‌شود. درحالیکه مجموعه کتابخانه باید در دسترس باشد.
– اولین کاری که در کتابخانه آموزشگاهی انجام دادیم، حذف کتاب‌های نامناسب و نامرتبط از طریق معاوضه کردن کتاب‌ها و خارج کردن کتاب‌های فرسوده و قابل تعویض بود؛ چرا که کتاب‌های کتابخانه مدارس اکثراً متناسب با نیاز مخاطب نیست. مجموعه‌ها خیلی قدیمی هستند و مدیران در برابر وجین کردن کتاب‌ها و مجلات مقاومت می‌کنند. یکی از دلایل مقاومت این است که با تکنولوژی روز دنیا آشنا نیستند که می‌توان از طریق پایگاه‌ها به نشریات دسترسی داشت. با اجرای طرح اهدای کتاب در هفتۀ کتاب به دانش‌آموزان که این کتاب‌ها از طریق معاوضه با کتاب‌های فرسوده تهیه شد، کم‌کم مقاومت مدیران جهت خروج منابع نامناسب و فرسوده شکسته شد.
– دسته‌بندی موضوعی در کتابخانه‌های آموزشگاهی سلیقه‌ای است، وحدت رویه ندارند، درحالیکه معمولاً یک طرح ساده از رده‌بندی دیویی می‌تواند برای کتابخانه مدرسه کارایی داشته باشد. خوب است که فهرست‌نویسی و رده‌بندی به معاونین پرورشی آموزش داده شود.
– بودجه کتابخانۀ آموزشگاهی محدود است و این بودجه محدود، صرف خرید منابع نامناسب می‌شود مانند کتاب‌های تست که دو سال یک‌بار تغییر می‌کند. سالانه نیز کتاب‌های زیادی گم می‌شود و پیگیری نمی‌شود. درحالیکه خوب است که بودجه محدود صرف تهیۀ کتاب‌های مرجع و کتاب‌هایی شود که در کتابخانه ماندگار باشد.
– اهدای کتاب به مدارس روستایی از طریق نذر کتاب (گروه خیرات کتاب) کار بسیار جالبی است که در مورد ترفندهای اجرای آن در جلسه گفتوگو صورت گرفت. ساخت کتابخانۀ خیر ساز؛ دعوت از مدیران جهت افتتاحیه کتابخانه و استقبال مدیران از کتابخانه افتتاح شده و ادامه پیداکردن این طرح در مدارس مختلف نیز بیان گردید.
– ناآشنایی معلمان باکیفیت کتاب کودک و انتخاب کتاب خوب در تعامل با مدارس مشخص شد. براین‌اساس معلمان جهت جذب دانش‌آموزان به کتابخانه نیاز به آموزش دارند (آموزش ادبیات کودک، بلندخوانی و قصه‌گویی) تا بتوانند کتاب و لذت کتابخوانی را به دانش‌آموزان بچشانند. وقتی آموزش مجازی شد به معلمان نحوۀ استفاده از فضای مجازی آموزش داده شد، سایت‌های مفید جهت لذت‌بخش‌تر شدن تدریس معرفی شد.
– دوره‌های آموزشی برای معلمان انشا برگزار شد. تلاش شد در درس انشا بچه‌ها را با کتابخوانی آشنا کنیم. دانش‌آموزان به معرفی کتاب همدیگر امتیاز بدهند.
– تدارک قفسه ۳۰ در ۹۰ که به سه قسمت تقسیم شده و به‌راحتی در دسترس دانش‌آموزان باشد به‌عنوان کتابخانۀ کلاسی برای دانش‌آموزان ابتدایی صورت گرفت.
– طرح‌های دیگری چون ترویج نشست کتابخوانی و طرح گردش کتاب نیز در دستور کار قرار گرفت.
با مشاهدۀ این گفتوگو ایده‌های بسیاری برای احیای کتابخانه‌های آموزشگاهی در مناطق محروم به دست خواهد آمد.
