دبیر: دکتر اعظم نجفقلی‌نژاد
مصاحبه‌کننده: فاطمه روستایی
تاریخ مصاحبه: ۰۸/۰۱/۱۴۰۰
انگیزۀ شما برای پذیرش مسئولیت دبیری نشست کتابخانۀ ملی چه بوده است؟
بسم‌الله الرحمن الرحیم. اعظم نجفقلی‌نژاد، عضو هیئت‌علمی «سازمان اسناد کتابخانۀ ملی ایران» و دبیر نشست کتابخانۀ ملی هستم. من چند انگیزه برای پذیرش دبیری این نشست داشتم. یکی از مهم‌ترین انگیزه‌هایی که به آن اعتقاد دارم و دنبال می‌کنم، توفیق اجباری‌ای است که این نشست‌ها با خودش به ارمغان آورده است.
ما به دلیل مشغله‌های متعدد کاری، همیشه مشکل وقت را داریم؛ اما این نشست‌ها و مسئولیت دبیری نشست یک توفیق اجباری است که ما در مباحث روز رشته ورود پیدا کنیم و مطالعه کنیم و این واقعاً توفیقی است که به نظرم ارزش این را دارد که سختی‌ها را تحمل کنیم تا اینکه بتوانیم با مباحث روز آشنا شویم. درگیر بودن با مباحث روز دستاوردهای خیلی خوبی را برای فرد به ارمغان خواهد آورد. دومین انگیزه‌ای که از این کار داشتم احساس تکلیفی بود که در قبال سازمانم احساس می‌کردم. به‌هرحال چون دبیری نشست کتابخانۀ ملی را برعهده گرفتم و عضو هیئت‌علمی آنجا هستم، این احساس تکلیف را دارم که حداقل سازمان خودم را در سطح کنگره مطرح کنم و واقعاً احساس دین و تکلیف می‌کنم. به همین دلیل دبیری این نشست را برعهده گرفتم. از طرف دیگر یکی از مهم‌ترین و قوی‌ترین انگیزه‌هایی که برای این کار داشتم، این بود که ارتباط با سایر پژوهشگران و متخصصان علم اطلاعات به نظرم موهبت بزرگی است و معتقدم سینرژی و هم‌افزایی‌ای که در سایۀ این ارتباط‌ها شکل می‌گیرد، بسیار مهم است و به همین سادگی حاصل نمی‌شود، مگر اینکه شما در نشست‌ها و پیش‌نشست‌های مختلفی که در کنگره وجود دارند، حضور فعال داشته باشید، شرکت کنید و قطعاً اگر همۀ این‌ها با هم جمع شوند، علم و اطلاعات مفیدی را به فرد منتقل می‌کنند. دیگر انگیزه‌ای که برای این قضیه دارم، این هست که باعث می‌شود که فرد آمادۀ تغییر باشد باتوجه‌به اینکه همیشه مباحثی که در کنگره مطرح می‌شود، مباحث به‌روزی هستند. مهم هست که اولاً ذهن و افکار ما متحول شود و اصلاً با این قضایای جدید آشنا شود و بعد بتواند برای تغییر آماده شود چراکه واقعاً اولین قدم مهم برای متحول شدن، تحول در افکار و اذهان و مهم‌تر از همه فرهنگ سازمانی هست که به نظر می‌رسد این نشست‌ها افراد را برای تغییر آماده می‌کند و این ضرورت را ایجاب می‌کند که اگر افراد متحول شوند، ذهن‌هایشان تحول پیدا کند، تغییر کند، انگیزه لازم را پیدا می‌کنند و باتوجه‌به مطالبه‌گری‌ای که دارند، به‌مرورزمان قطعاً آن تحول محقق خواهد شد.
چه موضوعاتی را برای طرح در نشست دارید؟
در مورد موضوعات امسال نشست کتابخانۀ ملی، سعی کردیم با بحث داده و علوم داده کار را شروع کنیم. پیش‌نشست اول دربارۀ کلیات علوم داده و اکوسیستم علم داده بود و صحبت‌هایی توسط متخصصان این حوزه انجام شد و به جاهای خیلی خوبی هم رسیدیم، قصد داریم در پیش‌نشست دوم بحث بیگ دیتا را جلو ببریم و نهایتاً در نشست نهایی مباحث داده و بیگ دیتا را صرفاً در سطح ایران و با اشاره به محدودیت‌های راه‌اندازی آن در بافت کتابخانۀ ملی ایران دنبال کنیم.
معیار و مبنای شما در انتخاب اعضای نشست بر چه اساسی بوده است؟
از معیارهای مهمی که برای انتخاب اعضای نشست کتابخانۀ ملی داشتیم، قطعاً اول تخصص و توانمندی افراد و سپس تجربه‌هایی که در این زمینه داشتند، مهم بوده است. سعی کردیم در نشست کتابخانۀ ملی از افراد متنوع، فارغ از موقعیت جفرافیایی‌شان استفاده کنیم. بنابراین یکی از افراد را از ایرانیان مقیم خارج از کشور (آمریکا) انتخاب کردیم که در حال تحصیل در آنجا هستند و هدف‌مان این بود که تجربۀ کشورهای دیگر را در این نشست مطرح کنیم. فرد دیگری که در این نشست استفاده کردیم، متخصصی بود که تجربۀ کار در کتابخانۀ ملی را داشت. چون نشست‌مان، کتابخانۀ ملی است حتماً لازم بود که متخصصی را از داخل سازمان انتخاب کنیم. در کنار این دو بزرگوار ما از یک آینده‌پژوه از دانشگاه اصفهان دعوت کردیم تا با نگاه به آینده بتوانیم مباحث را به جلو ببریم. به هر حال مسائل تحولی نیازمند نگاه‌های چندبعدی و آماده‌سازی بستر و تغییر در افکار و اذهان هست که امیدوار هستیم که در این نشست این قضیه محقق شود.