دومین پیشنشست کتابخانههای عمومی در قالب کارگاه آموزشی با عنوان «زیرساختهای موردنیاز جهت بهرهگیری از هوش مصنوعی در نهاد کتابخانههای عمومی کشور و معرفی ابزارهای هوش مصنوعی» به دبیری دکتر عباس حسین زاده (مدیرکل کتابخانههای عمومی استان خوزستان) و سخنرانی مهندس احسان کاوه (مدیرکل دفتر فناوری اطلاعات نهاد کتابخانههای عمومی کشور) و راضیه خلف آبادی (دانشجوی دکتری علم اطلاعات و دانششناسی دانشگاه پیام نور) روز شنبه ۲۸ مهر ۱۴۰۳ ساعت ۱۰ تا ۱۲ در فضای ادوبی کانکت هشتمین کنگره سالانه متخصصان علوم اطلاعات بهصورت مجازی برگزار شد.
در ذیل چکیدهای از مباحث مطرح شده در کارگاه آموزشی به همراه لینک فایل ضبطشده آن برای بهرهمندی مخاطبان آمده است:
هوش مصنوعی شبیهسازی فرایندهای هوش انسانی توسط سیستمهای کامپیوتری است. سیستمهای خبره، تشخیص گفتار و بینایی ماشین نمونههایی از کاربردهای هوش مصنوعی هستند. انقلاب صنعتی چهارم تحولات چشمگیری را در نحوهی عملکرد کتابخانهها به ارمغان آورده است و آنها را به پذیرش فناوریهای دیجیتال و شیوههای نوآورانه برای بهبود خدمات و پاسخگویی به نیازهای در حال تحول جوامع خود ترغیب میکند. این انقلاب بر اهمیت فناوری در بهبود کارایی و دسترسی تأکید میکند و به کتابخانهها کمک میکند تا بهعنوان مراکز اصلی اطلاعات و یادگیری در عصر دیجیتال باقی بمانند.
در دنیای امروز، کتابخانههای عمومی بهعنوان یکی از مهمترین نهادهای اجتماعی، فرهنگی و آموزشی در جامعه شناخته میشوند. با پیشرفت فناوریهای دیجیتال، نیاز به تحول در خدمات کتابخانهها بیشازپیش احساس میشود. هوش مصنوعی بهعنوان یکی از تکنولوژیهای نوظهور و تأثیرگذار، فرصتهای فراوانی را برای بهبود کیفیت خدمات و افزایش کارایی در کتابخانههای عمومی فراهم کرده است. استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی نهتنها میتواند بهرهوری کتابداران را افزایش دهد، بلکه به کاربران نیز امکان میدهد تا با سرعت و دقت بیشتری به منابع اطلاعاتی دسترسی پیدا کنند.
این ابزارها با خودکارسازی فرآیندهای مختلف و تحلیل دادههای کاربران، تجربهای شخصیسازیشده و بهینهتر را فراهم میکنند. همچنین هوش مصنوعی به کتابخانهها کمک میکند تا در دوران دیجیتالی شدن، همگام با نیازهای جامعه مدرن حرکت کنند و نقش مهمی در تسهیل دسترسی به دانش و اطلاعات ایفا نمایند. در این میان، توانایی هوش مصنوعی در پردازش حجم عظیمی از اطلاعات و ارائه نتایج دقیق و هوشمندانه، موجب شده که کتابخانهها نهتنها منابع چاپی، بلکه منابع دیجیتال را نیز بهتر مدیریت کنند.
چالشهای ابزارهای هوش مصنوعی: ۱۰۰ درصد کامل اعتماد نیستند، ممکن است سوگیری درداده ها وجود داشته باشد، مباحث اخلاقی و سرقت ادبی، عدم دسترسی به پایگاههای اطلاعاتی، نگرانیهای مربوط به حریم خصوصی و امنیت دادهها میباشند.
در این کارگاه آموزش مهمترین و پرکاربردترین ابزارها باهدف کمک به کتابداران و کاربران کتابخانه معرفی شد.
لینک فیلم ضبطشدهی آن جهت بهرهمندی مخاطبان
هماهنگکننده پیشنشست: زهره ملک محمودی (دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت اطلاعات دانشگاه علامه طباطبایی تهران)