در ذیل چکیدهای از سخنرانی پیشنشست به همراه لینک فایل ضبطشدهی آن جهت بهرهمندی مخاطبان آمده است:
چکیده سخنرانی دکتر محمد بحرانی
سواد هوش مصنوعی تجهیز افراد به دانش و مهارت برای درک، استفاده و تعامل با هوش مصنوعی مسئولانه و موثر و توانمند ساختن افراد برای تصمیمگیری آگاهانه در مورد فناوریهای هوش مصنوعی، درک مفاهیم آن و هدایت ملاحظات اخلاقی آن می باشد. بر طبق این تعاریف سواد هوش مصنوعی به سه دسته تقسیم می شود و کسی دارای سواد هوش مصنوعی است که از این سه قسمت سواد حداقلی داشته باشد:
۱- سواد تئوری
دانش افراد توسعهدهندۀ هوش مصنوعی (AI Developers)
آگاهی از نحوۀ کار، اجزا و عملکرد سامانههای هوش مصنوعی
آنچه در رشتۀ دانشگاهی هوش مصنوعی تدریس میشود
۲- سواد کاربردی
دانش افراد استفادهکننده (کاربر) از هوش مصنوعی (AI Users)
دانش کاربردی: دانش نحوۀ کار با سامانههای هوش مصنوعی
مهارت استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی در رشته و تخصص مدنظر
آنچه معمولاً به عنوان هوش مصنوعی در سایر رشتههای دانشگاهی تدریس میشود
۳- سواد اخلاقی و اجتماعی
دانش استفاده آگاهانه، مسئولانه، اخلاقی و قانونی از هوش مصنوعی
آگاهی از ملاحظات اخلاقی و حقوقی هوش مصنوعی
آگاهی از تأثیرات فردی و اجتماعی استفاده از هوش مصنوعی
برای همۀ افراد (توسعهدهندگان، کاربران و سایرین) لازم است
با توجه به اینکه هوش مصنوعی به عنوان علم و فناوری روز دنیاست و درهمۀ امور زندگی درعصرحاضر کاربرد دارد سواد هوش مصنوعی به مثابۀ یک ابزار قدرتمند مطرح می گردد. افرادی که به ابزار AI مسلح هستند، توانایی بیشتری در انجام امور دارند و به تدریج استفادهکنندگان از ابزار AI جایگزین افراد/سازمانهایی میشوند که از AI استفاده نمیکنند چون سرعت، دقت، کارایی، و توانمندی را افزایش داده باعث صرفهجویی در زمان، هزینه، و نیروی انسانی می شود. سواد هوش مصنوعی لازم است، برای اینکه بدانیم: هوش مصنوعی چه کارهایی را میتواند انجام دهد و چه کارهایی را نمیتواند انجام دهد؟ چه زمانی از چه ابزاری استفاده کنیم؟ و پردازشها کجا انجام میشوند؟ آیا همیشه و برای هر سؤالی به هوش مصنوعی مولد رجوع کنیم؟ چه زمانی میتوان به هوش مصنوعی اعتماد کرد و چه زمانی نمیتوان؟
با سواد هوش مصنوعی شباهتها و تفاوتهای هوش مصنوعی و هوش انسانی شناخته می شود و می توان از ضرر و زیان در استفاده از هوش مصنوعی پیشگیری کرد.
برخورداری از سواد هوش مصنوعی با چالشهایی نیز همراه است که از آنجمله می توان به گستردگی مفاهیم هوش مصنوعی (تئوری، کاربردی و …)، لزوم برخورداری از دانش پایۀ ریاضیات، کامپیوتر، آمار و احتمال، دشواری مفاهیم هوش مصنوعی، پیشرفت سریع و بهروز شدن مداوم ابزارها، الگوریتمها و روشها و عدم اهمیت به هوش مصنوعی در سطوح مدیریتی اشاره کرد.
درک اهمیت هوش مصنوعی توسط مدیران و مسئولان، استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی در دانشگاه، سازمان، محیط کار، ترویج فرهنگ هوش مصنوعی در دانشگاهها و سازمانها و استفاده از هوش مصنوعی در همۀ سطوح مدیریتی، دانشی، کاری و شغلی به عنوان راههایی برای غلبه بر چالشهای برخورداری از سواد هوش مصنوعی مطرح میشوند.
کسب سواد هوش مصنوعی به صورت کل به جزء، شرکت در دورههای مجازی و آنلاین، دنبال کردن اخبار هوش مصنوعی و فناوری در شبکههای اجتماعی، رسانههای خبری و … راههای غلبه بر چالشهای برخورداری از سواد هوش مصنوعی، برای دانشجویان و متخصصان علوم اطلاعات میباشند.
در پایان می توان چنین جمع بندی کرد که سواد هوش مصنوعی برای همۀ افراد در همۀ سطوح به خصوص دانشجویان وفارغالتحصیلان دانشگاهی لازم است. مفهوم سواد هوش مصنوعی به تدریج و طی زمان گسترش مییابد و از این رو کسب سواد هوش مصنوعی نیازمند مطالعه، جستجو و تمرین مستمر میباشد.
برای دریافت فیلم پیشنشست “سواد هوش مصنوعی: چیستی و چرایی؟” بر روی لینک کلیک کنید.
هماهنگکننده پیشنشست: فاطمه دیودارو ”دانشآموخته کارشناسی علماطلاعات و دانششناسی دانشگاه الزهراء”
ناظر پیشنشست: ناهیده خوشمرام “دانشجوی دکتری کتابداری و اطلاعرسانی پزشکی، کتابدار کتابخانه مرکزی دانشگاه علوم پزشکی تبریز”