تأکید بر ضرورت تشکیل نظام صنفی در حرفه:
گزارش نخستین پیش‌نشست مطالعات صنفی در کنگره ششم
نخستین پیش‌نشست مطالعات صنفی در کنگره ششم متخصصان علوم اطلاعات با عنوان «وضعیت شغلی در حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی» در روز دوشنبه ۲۷ بهمن ماه ۱۳۹۹ از ساعت ۱۷ تا ۱۹ به شکل مجازی در محیط ادوبی کانکت تشکیل شد. در ابتدای این نشست، که با استقبال صاحب‌نظران و علاقه‌مندان رو به رو شد، دکتر میترا صمیعی دبیر علمی کنگره ششم توضیحاتی را در رابطه با تلاش‌های کمیته علمی و اجرایی برای اجرای نشست‌های کنگره ششم ارائه داد و از دست‌اندرکاران کنگره تشکر و قدردانی کرد. ایشان با اشاره به سابقه فعالیت کمیته مطالعات صنفی در کنگره‌های پیشین و در انجمن اظهار امیدواری کرد که نتیجه این فعالیت‌ها سبب توسعه فرصت‌های شغلی برای فارغ‌التحصیلان رشته شود. در ادامه، دکتر محمد زره‌ساز، دبیر نشست مطالعات صنفی در کنگره ششم، با اشاره به گلایه‌های موجود از بیکاری و محدود شدن جذب فارغ‌التحصیلان، به سیاست غلط کتابخانه‌ها و آرشیوها در استخدام نکردن نیروهای جدید اعتراض کرد. ایشان در این رابطه گفت: «کتابخانه‌ها و آرشیوها حافظان میراث دانش بشری و فرهنگ‌ساز هستند. سیاست کوچک‌سازی دولت نباید شامل کتابخانه‌ها و آرشیوها شود، چون اگر در این زمینه کوتاهی انجام بپذیرد، زیان آن را جامعه در آینده نزدیک خواهد دید.» دکتر زره‌ساز سپس عنوان کرد که نشست مطالعات صنفی در کنگره ششم، در ادامه فعالیت‌های گذشته، به دنبال شناخت راهکارهای توسعه حرفه‌ای و رفع مشکلات و چالش‌ها در این زمینه است.
در ادامه، ابراهیم عمرانی، عضو کمیته مطالعات صنفی انجمن کتابداری و اطلاع‌رسانی، از ضرورت تعریف صنف و تشکیل نظام صنفی سخن گفت. ایشان عنوان کرد که انجمن علمی کتابداری و اطلاع‌رسانی ایران بر طبق ضوابط وزارت علوم نمی‌تواند کار صنفی انجام دهد ولی می‌تواند با انجام مطالعاتی، زمینه تأسیس نظام صنفی را برای کتابداران و آرشیویست‌ها فراهم کند. آقای عمرانی با بیان اینکه با توجه به اشتغال اغلب کتابداران در کتابخانه‌ها و سازمان‌های دولتی یا نیمه دولتی زمینه فعالیت صنفی مستقل دشوار است؛ با این حال، چاره‌ای نیست که به سمت تعریف و رسمی‌کردن صنفمان حرکت کنیم.
فرامرز مسعودی، عضو کمیته مطالعات صنفی انجمن کتابداری و اطلاع‌رسانی، مهمان بعدی نشست بودند. ایشان خواستار تعریف یک برنامه راهبردی به منظور تقویت حرفه شد. ایشان چهار بعد فردی، آموزشی، سازمانی و انجمن را از ابعاد چنین برنامه‌ای برشمرد و وظیفه انجمن را فراهم کردن اطلاعات آماری در رابطه با حرفه و ایجاد ارتباط میان ابعاد فردی، آموزشی و سازمانی دانست.
دکتر عصمت مؤمنی، عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی و عضو کمیته مطالعات صنفی انجمن کتابداری و اطلاع‌رسانی، گزارشی را از کار پژوهشی انجام شده در این کمیته در زمینه تعیین میزان همخوانی سرفصل‌های آموزشی رشته علم اطلاعات و دانش‌شناسی با کارآفرینی و نیازهای بازار کار ارائه کرد. ایشان در بخشی از این گزارش به فرصت‌های شغلی جدید برای فارغ‌التحصیلان رشته اشاره کرد. دکتر مؤمنی از مکاتبه با سازمان اداری و استخدامی و اعلام نتیجه مطالعات کمیته به آن‌ها خبر داد که متأسفانه با پاسخ قانع‌کننده‌ای از آن سازمان همراه نبوده است. ایشان همچنین گزارشی را از فعالیت مشاوره اطلاعاتی در مرکز مشاوره دانشگاه علامه طباطبائی ارائه کرد. بر طبق این گزارش، در این مرکز ۹ نفر از دانشجویان رشته در حال ارائه خدمات مشاوره‌ای با عناوین مشاوره خدمات توزیع منابع علمی، مشاوره خدمات اشاعه گزینشی اطلاعات، مشاوره خدمات اطلاعات تخصصی و خدمات مصورسازی اطلاعات هستند و قرار است به زودی خدمات مشاوره بازیابی اطلاعات نیز راه‌اندازی شود.
مهمان بعدی نشست، دکتر الهه محبوب، سرپرست گروه اسناد سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی بود که اعلام کرد، متأسفانه با وجود اهمیت زیاد کار آرشیو، با کاهش استفاده از ظرفیت نیروهای جوان مواجه هستیم و اغلب نیروهای شاغل در این آرشیو دارای سابقه بیش از ۲۰ سال هستند. ایشان این مسئله را خطری برای آرشیو دانست و خواستار جذب و استخدام نیروهای جوان شد تا زمینه انتقال دانش از سوی نیروهای باتجربه به نیروهای جوان فراهم گردد. دکتر محبوب همچنین خواستار تعامل بیشتر انجمن کتابداری و اطلاع‌رسانی ایران با مراکز آرشیوی و دانشگاهی به منظور ارائه آموزش‌های تخصصی و هماهنگ‌کردن بحث آموزش‌های دانشگاهی شد.
در ادامه نشست، دکتر مریم نظری، از فعالان صنعت اطلاعات، دیدگاه‌های خود را در رابطه با زمینه‌های شغلی موجود برای فارغ‌التحصیلان رشته بیان کرد. ایشان خواستار تقویت این باور شد که رشته علم اطلاعات و دانش‌شناسی، رشته قدرتمندی است و خود ایشان برای هر صنف و حرفه‌ای مشاوره اطلاعاتی داده موفق و همیشه هم در رأس بوده است. دکتر نظری در این راستا از ضرورت تغییر باور و تصور اعضای هیئت علمی در رابطه با توانمندی رشته گفت و عنوان کرد که ما می‌توانیم مشاور اطلاعاتی همه حرفه‌ها شویم. ایشان در ادامه پیشنهادتی (از جمله روزآمدسازی محتوا و شیوه آموزش و خودتوانمندسازی) را برای تقویت رشته و حرفه‌های وابسته به آن ارائه کرد.
دکتر فریبرز خسروی، رئیس انجمن کتابداری و اطلاع‌رسانی ایران، به عنوان سخنران پایانی نشست ضمن اظهار رضایت از محتوای ارائه شده توسط مهمانان، خواستار انجام کارهای مطالعاتی و زیربنائی در انجمن به منظور افزایش ظرفیت‌های شغلی شد. ایشان ضمن اشاره به افزایش تعداد فارغ‌التحصیلان، ناهماهنگی محتوای آموزشی با نیازهای بازار کار و نبود عدالت استخدامی به خطر انحلال یا تضعیف بسیاری از رشته‌ها ازجمله رشته ما در آینده اشاره کرد و خواستار واکنش مناسب به این تهدید از سوی جامعه علمی و حرفه‌ای شد.
دکتر مازیار امیرحسینی از حاضران نشست نیز دیدگاه خود را در رابطه با ضرورت تأسیس یک نظام صنفی قدرتمند برای رشته تبیین کرد.
در پایان نشست دکتر محمد زره‌ساز، دبیر نشست، ضمن اشاره به وظیفه انجمن کتابداری و اطلاع‌رسانی در هویت‌بخشی به رشته و حرفه، نمایان کردن ضعف‌ها و چالش‌ها، برجسته کردن نقاط پیشرفت و دست‌آوردهای فارغ‌التحصیلان به ویژه در صنعت اطلاعات اعلام کرد که در پیش‌نشست‌های بعدی بیشتر به اقدامات و مطالعات صورت گرفته به منظور رفع مشکلات استخدامی فارغ‌التحصیلان، تأسیس نظام صنفی مشاوره اطلاعاتی و همچنین بیان تجربه افراد موفق در حرفه و صنعت اطلاعات پرداخته خواهد شد.
گزارش: دکتر محمد زره‌ساز (دبیر پنل مطالعات صنفی در کنگره ششم متخصصان علوم اطلاعات)
http://learning.ilisa.ir/pnmw9rfv2xtk
