گزارش نخستین پیش‌نشست کتابخانه عمومی و گفتمان ملی کارآفرینی دانش‌بنیان با عنوان «خدمات کتابخانه‌های عمومی و کسب‌وکارهای کوچک» در هفتمین کنگره متخصصان علوم اطلاعات
نخستین پیش‌نشست کمیته کتابخانه‌های عمومی با موضوع « خدمات کتابخانه‌های عمومی و کسب‌وکارهای کوچک: تجارب کتابخانه‌های عمومی کانادا و ایران» در روز  شنبه، مورخ  17 دی‌ماه ۱۴۰۱ از ساعت 10 تا 12 در محیط ادوبی کانکت انجمن علمی کتابداری و اطلاع‌رسانی ایران برگزار شد.
   
دکتر داود حاصلی (عضو هیئت علمی علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه خوارزمی) دبیر این پیش‌نشست، و آقای سعید فروزی (کتابدار کتابخانه سوری ونکوور) و خانم زینب صفوی (دکتری علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه الزهراء) مهمانان آن بودند.
در ابتدا، دکتر داود حاصلی، دبیر علمی پیش‌نشست، ضمن معرفی برنامه‌ها و سخنرانان، به بیان ضرورت‌های برگزاری و تبیین موضوع این پیش‌نشست پرداختند. ایشان ادامه دادند در بُعد اقتصادی کتابخانه‌های عمومی فرصت‌هایی را برای رشد اقتصادی جامعه فراهم می‌کنند، توسعه کسب‌وکارها را تشویق و به حفظ و ایجاد شغل کمک می‌کنند. ایشان ابراز امیداوری کردند این نشست با معرفی و بررسی مصداقی خدمات کتابخانه‌های عمومی ایران و کانادا برای کسب‌وکارهای کوچک، به ماهیت، حدود و انواع این خدمات دست یابد.
در ادامه دکتر زینب صفوی به معرفی خدمات کتابخانه‌های عمومی ایران برای کسب‌وکارهای کوچک پرداختند. ایشان ابتدا با تعریف مفهوم کارآفرینی و بیان ویژگی‌های کارآفرینان، کسب‌وکارهای کوچک و متوسط را از بارزترین نمادهای کارآفرینی در کشورها معرفی کرد. سپس درباره مفهوم کارآفرینی در کتابخانه‌ها عنوان کردند این مفهوم به دهه ۱۹۸۰ برمی‌گردد و کتابخانه‌های عمومی به عنوان مرکز علم‌آموزی و فعال در امر آموزش و توسعه نیروی انسانی، یکی از مهمترین نهادهایی است که می‌تواند برای دستیابی به اطلاعات شغلی، تجاری و کسب‌وکار، به صاحبان حرفه و مشاغل جهت دستیابی به مشاغل و حرفه‌های متناسب با توانایی افراد کمک کنند. ایشان فعالیت‌های کارآفرینی در کتابخانه‌ها را در قالب شش گروه دسته‌بندی عنوان کردند: تهبه منابع اطلاعاتی، دسترسی به پایگاه‌های اطلاعاتی، دسترسی به اینترنت، خدمات مرجع و مشاوره اطلاعاتی، برگزاری کارگاه‌های آموزشی، و ارائه تجهیزات و امکانات.
در ادامه دکتر صفوی به خدمات نوظهور نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در راستای شکوفایی خلاقیت نوجوانان، کارآفرینی و کسب‌وکارهای کوچک پرداختند. ایشان عنوان کردند یکی از این خدمات «اتاق علم» یا «تالار علم و خلاقیت» برای نوجوانان است. در اتاق علم، فرصتی به نوجوانان داده می‌شود که در قالب بازی با بسیاری از مفاهیم علمی آشنا شوند. آنها می‌توانند آنچه در کتاب‌ها در قالب بازی‌های علمی، علوم تجربی و ریاضیات خوانده‌اند را با استفاده از ابزارهای موجود در این محیط تجربه کنند. اتاق علم نوجوان با محوریت آزمایشگاه‌های علمی و با هدف تقویت جنبه‌های علمی و آموزشی تحقیقاتی ایجاد شده است. محتوای این اتاق شامل فیلم‌های آموزشی، بازی‌های تعاملی، کتاب‌های الکترونیکی، منابع مرجع و انفوگراف است.
دیگر خدمت نوظهور در نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، ساختکده‌ها بودند. این دانش‌آموخته دکتری دانشگاه الزهرا در معرفی این مکان عنوان کردند ساختکده‌ها مکان‌های فیزیکی در کتابخانه‌ها هستند که در آن نوجوانان می‌توانند چیزهایی را ایجاد کنند، بسازند، و مهارت‌های جدید توسعه دهند. ایشان این ساختکده‌ها را برای مخترعان و کارآفرینان ایده‌آل دانستند و بیان کردند در این مکان ابزارهایی در اختیار نوجوانان قرار داده می‌شود تا بتوانند بسازند و خلق کنند. همچنین تصاویری از اتاق علم و ساختکده‌ها در کتابخانه‌های عمومی مختلف نهاد نمایش دادند.
در ادامه آقای سعید فروزی کتابدار سوری شهر ونکوور کانادا به معرفی خدمات کتابخانه‌های عمومی منطقه سوری برای کسب‌وکارهای کوچک پرداختند. ایشان ابتدا کتابخانه‌های سوری و موقعیت آنها را معرفی کردند. آقای فروزی در خصوص خدمات کتابخانه‌های عمومی برای صاحبان مشاغل کوچک و محلی به توضیح موارد ذیل پرداختند: در اختیار قراردادن تجهیزاتی رایانه و پرینتر برای صاحبان مشاغل؛ تهیه کتاب‌های رزومه‌نویسی؛ شبکه‌سازی برای کسب‌وکارهای و مشاغل؛ تهیه منابع اطلاعاتی در حوزه‌های مختلف شغلی، کسب‌وکار، مالی، بیمه و غیره؛ اشتراک پایگاه‌های اطلاعاتی در خصوص مشاغل و کسب‌وکارها و غنای آنها.
در ادامه ایشان به معرفی شبکه‌های اجتماعی و پایگاه‌های اطلاعاتی تسهیلگر شغل‌یابی در کتابخانه‌های سوری پرداختند و فعالیت کتابخانه‌های عمومی در شبکه اجتماعی شغل‌یابی لینکداین و پایگاه شغلی‌یابی WorkBC، Career Cruising، Harvard Business Review، Business Plans، Business Source Premier، Reference Solutions، و Statistics را توضیح دادند.
در بخش بعدی دکتر حاصلی به ارائه یک دسته‌بندی از برنامه‌ها و خدمات کتابخانه‌های عمومی دنیا برای کسب‌وکارها، مشاغل و کارآفرینان براساس مقالات علمی و وب‌سایت‌های آنها پرداختند. این عضو هیئت علمی دانشگاه برنامه‌ها و خدمات کتابخانه‌های عمومی دنیا برای کسب‌وکارها، مشاغل و کارآفرینان را در شش دسته کلی ارائه دادند. دسته اول خدمات اطلاع‌رسانی شامل منابع اطلاعاتی چاپی و الکترونیکی تجاری، مالی، حقوقی و شغلی، خدمات مرجع تجاری و تحقیقاتی، اشتراک منابع کتابخانه با انجمن‌های صنعتی و تجاری، پشتیبانی از مراکز تعیین‌شده برای کارآفرینی  غیره؛ دسته دوم دمات تجاری شامل آموزش کارآفرینان در کتابخانه، برنامه‌های ویژه آموزشی مانند رسانه‌های اجتماعی، طراحی وب و خدمات مشتری، دوره‌های آموزشی برنامه‌نویسی آنلاین و حضوری، کارگاه های آموزشی کتابخانه در خصوص نوشتن طرح های تجاری، یافتن اطلاعات کسب و کار، بازاریابی و تأمین مالی،      یادگیری اپلیکیشن‌های تجاری و غیره؛ دسته سوم برنامه‌ها و خدمات اجتماعی شامل راه‌اندازی «باشگاه‌های شغلی»، برنامه‌های کمک به شغل‌یابی، ر اه‌اندازی “باشگاه کارآفرین”، برگزاری و میزبانی از رویدادهای شبکه‌ای بین کسب‌وکارها و غیره؛ دسته چهارم توسعه فضا برای حمایت از نوآوری شامل تأمین تجهیزات مثل چاپگرهای سه بُعدی برای مشاغل محلی، ایجاد ساختکده‌ها و فضاهای نوآوری، تهمید فضاهای ملاقات و اتاق‌های جلسات برای کارآفرینان و غیره؛ دسته پنجم شامل ایجاد کتابخانه‌های تجاری مستقل و استقرار کتابدار تخصصی کسب‎‌وکار برای مشاوره، کمک در فرآیند نوشتن اولین طرح کسب و کار کارآفرینان و غیره؛ و دسته ششم رویدادهای تجاری شامل مسابقات طرح کسب‌و‌کار، مراکز رشد استارتاپی و شبکه‌سازی کارآفرینان، صاحبان مشاغل، دانشجویان و غیره بود.

 

برای مشاهده فیلم نخستین پیش نشست کتابخانه عمومی، به این پیوند مراجعه نمایید.
تهیه گزارش: دکتر داود حاصلی (دبیر پیش‌نشست کتابخانه‌های عمومی)

آخرین اخبار