دبیر: دکتر کیوان چورابچی عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی
اعضا:
- دکتر محمد رضا بهزادی عضو هیئت تحریریه مجله داستان همشهری و قاجارپژوه
- امیدعلی مقیمی دانشجوی دکترای علم اطلاعات و دانششناسی و مسئول کتابخانه و موزه حضرت عبدالعظیم
- عباس خاکسار موزه دار و مدیر موزه کاخ گلستان
چکیده: این نشست به بحث دربارۀ موزهها، سیاستهای حاکم و مشکلات آنها میپردازد. کتابخانه ملی در عرضه کتاب به مخاطبان خود سیاستی خاص دارد و شیء موزه را از حالت موزهای خارج و وارد حوزه پژوهش کرده است. اما شوربختانه موزه سلطنتی و موزه کاخ گلستان از این مورد بیبهرهاند. مشکل اصلی، سازمان میراث فرهنگی است، به دلیل اینکه آنجا بهعنوان مسئول متولی میراث موزه به کتاب هم به عنوان یک شیء موزهای نگاه میشود. این نگاه به برخی از اشیاء موزهای خوب است، زیرا موجب حفظ و حراست آن میشود اما آن را از دسترس پژوهشگر خارج میکند. برخی اشیاء موزهای وجود دارند که ذاتاً موزهای نیستند، یعنی حاوی اطلاعاتاند و این متخصصان علم اطلاعات باید به این اشیاء دسترسی داشته باشند تا بتوانند آنها را به عنوان منابع پژوهش آماده سازی کنند و در اختیار پژوهشگران قرار دهند. برای نمونه، نسخ خطی بهعنوان یک مدرک آرشیوی و موزهای مورد استفاده قرار میگیرد. نظر به اینکه بخشی از سازمان میراث فرهنگی، زیرمجموعهای از وزارت دارایی بشمار میآید، وزارت دارایی به برخی از نسخههای خطی که مواد آرشیوی و موزهای هستند، نگاه اموالی دارد. در موزۀ کلاسیک همه چیز پشت ویترین و در یک فضای بسته است و در موزههای جدید همه چیز مبتنی بر روایتکردن اطلاعات به کمک فضا هستند و موزه به عنوان نهاد آموزشی مطرح شده است. بنابراین در هر نهاد آموزشی زیرساختهای آموزشی برایش اهمیت پیدا میکند و طبیعتاً بنیان این زیرساختهای آموزشی دستهبندی، طبقهبندی، ردهبندی و قابل جستجوکردن و آسانی استفاده از آنها برای پژوهشگران میباشد. برای اینکه بتوان پاسخ درست و دقیقی به مراجعه کنندگان کتابخانه، موزه و مراکز اسناد داد، باید به سمت استانداردهای سازماندهی دانش رفت. در این راستا، چالشهایی مانند نبود منابع دست اول، نبود دانش کافی و کامل کتابداران و آرشیویستها، همکاری نکردن شرکتهای مختلف برنامه نویسی و نرمافزار وجود دارد. یکی از بزرگترین چالشها و مشکلات موزه، عدم آگاهی مدیران آنها است، زیرا بیشتر این مدیران انتسابی هستند و در عمل شایستهسالاری وجود ندارد و این اولین چالش موزهها است.از جمله راهکارهایی که در این نشست در راستای رفع چالشهای موجود در موزهها ارائه شد، تهیۀ کپی از اشیاء موزهای است. با انجام این کار، بحث دستزدن به شیء حل و ارزش افزوده به آن داده میشود. همچنین برای اینکه بتوان به موزهها به چشم سازمانهای اطلاعاتی نگاه کرد، تغییر رویکرد، تغییر دیدگاه مدیران، تغییر ساختارهای میراث فرهنگی و تدوین سیاستها و آییننامههای اساسی لازم است.
بیانیه:
بررسی محتوای قوانین صادر شده برای حفاظت، حراست و سرویس دهی منابع موزه ای و ایجاد راهکارهایی برای دیجیتال سازی، ایجاد ارتباط عمیق و موثرتر بین نهادهای اجرایی و بدنه ی دانشگاهی به عنوان نهاد پژوهش به منظور اجرای طرح های سازماندهی و توصیفی اشیا موزه و دیجیتال سازی منابع، بررسی رهیافت ها و خلاء های مدیریتی در سازمان میراث فرهنگی و تفکیک حوزه های مطالعات گردشگری از آنها به منظور دسترسی صحیح و سرویس دهی دقیق تر به کاربران، ایجاد پایگاههای داده برای اطلاعرسانی موزه و اشیا موزه ای به منظور سهولت در امر تطبیق و پژوهش توسط کاربران در فضای مجازی، ایجاد تعامل بین گروه های سازماندهی اطلاعات، موزه داران و نهادهای قانون گذار برای تدوین و تصحیح برخی تبصره ها در دسترسی آسانتر به منابع و اشیا موزه ای برای پژوهش از جمله مسائلی است که باید بیش از پیش در موزهها مورد توجه قرار گیرد.